Kalabalıkların Bilgeliği

Kalabalıkların Bilgeliği

Tarih boyunca kalabalıkların ortak hareketlerini okuyup durmuşuzdur. Başlıkta belirtmek istediğimiz kitlesel hareketlerin kendisi değil, topluluğun içindeki her bir bireyden ortaya çıkan cevapların ortalamasıdır.

Kalabalıkların Bilgeliği’nin ortaya çıktığı oluşumlara ister kitlesel davranışlar diyelim ister bunu başka bir şekilde tanımlayalım, bu davranışların içindeki bilgeliğin ortak olduğunu gözlemleyebiliriz. Yapılan deneyler ve tarihte yaşanan olaylar bunun birer ispatıdır.

Kalabalıkların Bilgeliği, tanım olarak; bir topluluğu oluşturan her bir bireye ayrı ayrı sorulan bir soruya -tercihen cevabı nicel olan- verilen cevapların ortalaması ile doğru cevabın karşılaştırması sonucunda ortaya çıkan sonuçları kapsamaktadır. Topluluk içindeki kişi sayısı (cevabı) arttıkça cevaplardan ortaya çıkan ortalama, doğru cevaba daha da yaklaşmaktadır. Hatta neredeyse ortalamada sorunun doğru cevabı verilmektedir.

Kalabalıkların Bilgeliği, Aristo’nun Politika adlı eserinde bahsetmesinden İngiltere’deki bir çiftçi festivaline uzanan yelpazede kendisine yer bulmuştur. Meşhur çiftçi festivalinde sahneye çıkarılan öküzden kaç kg kızıl et çıkarılacağı etkinliğe katılanlara sorulmuştur. 800 civarı çiftçiden cevaplar yazılı olarak toplanır ve öküz kesilir. Sonuç son derece şaşkınlık yaratır. Cevaplar arasında uç derecede cevaplar olmasına rağmen tüm cevapların ortalaması öküz kesildiğinde ortaya çıkan kızıl et ağırlığıyla nerdeyse aynıdır. Üstelik ortalama hesaplanırken ne harmonik ne hareketli ağırlık ne mod ne medyan ne de başka bir ortalama yöntemi kullanılmıştır, bütün cevapların toplamının cevap sayısına bölünmesiyle ortaya çıkan aritmetik ortalama kullanılmıştır. Buradan yola çıkarak çok farklı çıkarımlar yapabilirsiniz.

Kalabalıkların Bilgeliği konusunda en önemli kriter kalabalık içindeki bireylerin cevap verirken birbirlerinin etkisi altında kalmamasıdır. Yine kalabalık içindeki birey sayısı ne kadar artarsa cevapların ortalaması gerçek cevaba o kadar çok yaklaşır.

İlginizi Çekebilir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Fill out this field
Fill out this field
Lütfen geçerli bir e-posta adresi yazın.
You need to agree with the terms to proceed

Sonraki yazı
Veli Bahçeci WhatsApp Röportajı #kargayakonuş
Önceki yazı
Sizin İtibar Katsayınız Kaç?